Biogram - Tadeusz Widła

Śp. Prof. zw. dr hab. Tadeusz Widła

Profesor zw. dr hab. Tadeusz Widła urodził się 19 sierpnia 1951 r. w Woli Zabierzowskiej. Jego rodzicami byli Tomasz i Stefania. Profesor od dzieciństwa przejawiał zamiłowanie do wiedzy i marzył o karierze nauczyciela. Pragnienia te zadecydowały o wyborze szkoły średniej. Było to Liceum Pedagogiczne w Krzeszowicach ukończone w 1970 r. Tadeusz kształcił się poza miejscem zamieszkania, stąd – stając się licealistą – opuścił rodzinny dom i zamieszkał w internacie. Zawiązane więzi w szkole średniej przetrwały upływ czasu i były na tyle silne i trwałe, że Profesor, będąc już nauczycielem akademickim, chętnie uczestniczył w zjazdach absolwentów swojej klasy, dzieląc się po powrocie wspaniałymi wspomnieniami.

Po ukończeniu liceum plany dalszej edukacji zaczęły bardziej się krystalizować i Profesor rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, które ukończył w dniu 26.06.1974 r., zdobywając dyplom magistra prawa. Jego praca magisterska na temat: „Zasadzki i pułapki”, jak twierdził promotor Prof. Tadeusz Hanausek, była dowodem jego nieprzeciętnych uzdolnień naukowych.

Na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach Tadeusz Widła został zatrudniony 1.10.1974 r. na stanowisku asystenta stażysty. Takim angażem cieszył się bardzo krótko do 15.11.1974 r., bowiem w okresie od 1.10.1974 r. do 30.09.1977 r. był słuchaczem stacjonarnego Studium Doktoranckiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W dniu 10.01.1977 r. otwarto Mu przewód doktorski. Stopień doktora nauk prawnych uzyskał 7.07.1977 r. w wyniku rozprawy doktorskiej pt.: „Kryminalistyczna ekspertyza obrazów”, której promotorem był prof. dr hab. Zdzisław Kegel. Od 1.10.1977 r. rozpoczął pracę w charakterze adiunkta. Pracował początkowo przez kilka miesięcy w katedrze prawa administracyjnego, a następnie podjął pracę naukowo-badawczą na stanowisku adiunkta w Zakładzie Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego przekształconym w 1980 r. w Katedrę Kryminalistyki. Kierownikiem Katedry Kryminalistyki został 1.06.1992 r. Pan prof. dr hab. Tadeusz Widła związany był z Kryminalistyką od 1977 r.

W pracy zajmował się badaniami z dziedziny ekspertyzy dokumentów, badaniami autentyczności obrazów, logiką dowodzenia sądowego, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki oceny dowodu z opinii biegłego oraz problematyką metodologii badań naukowych w naukach sądowych: medycyną sądową, psychiatrią i psychologią sądową. Jako biegły wykonywał ekspertyzy dla organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Był biegłym z zakresu ekspertyzy dokumentów, psychologii pisma i badania autentyczności dzieł sztuki. Sprawy opiniowania sądowego były mu bardzo bliskie, stąd angażował się w procesy kodyfikacyjne z tego zakresu i wspierał biegłych. Był członkiem Zespołu powołanego przez Ministra Sprawiedliwości do Kontynuacji Prac nad projektem ustawy o biegłych sądowych. Krytykował uregulowania normatywne odpowiedzialności karnej biegłych i ubolewał, że w zaistniałej sytuacji biegli skazani są na swoiste strategie przetrwania. Uważał, że naukowiec, uprawiający dyscyplinę użytkową nie może się chronić w przysłowiowej wieży z kości słoniowej. Będąc pracownikiem naukowym Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, prężnie rozwijał swój warsztat naukowy współpracując z macierzystą uczelnią. Tam też postanowił się habilitować.

Jako adiunkt napisał rozprawę habilitacyjną uwieńczoną monografią: „Cechy płci w piśmie ręcznym” i w dniu 23.01.1989 r. przed Radą Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie odbyło się kolokwium habilitacyjne.

Na podstawie dorobku naukowego w dniu 1.06.1994 r. uzyskał stanowisko profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Śląskiego. Otrzymał tytuł naukowy profesora w dniu 8.06.2001 r.

W okresie pracy zawodowej prof. zw. dr hab. Tadeusz Widła był wielokrotnie nagradzany przez kolejnych rektorów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Czterdzieści sześć lat na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach to okres inwestycji w naukę, okres wspaniałych wykładów z logiki i kryminalistyki, ze szczególnym uwzględnieniem techniki i taktyki kryminalistycznej prowadzonej również w formie konwersatorium. Profesor przez całe swoje życie delektował się nauką, odkrywając jej piękno i przekazując jej zdobycze kolejnym pokoleniom. Otoczył opieką promotorską kilkuset studentów, którzy pod kierunkiem Profesora napisali i obronili prace magisterskie. Prowadził opiekę naukową nad doktorantami. Był promotorem 23 doktoratów i recenzentem 17 doktoratów. Był cenionym naukowcem nie tylko w kraju, ale również poza jego granicami. Zawsze aktywnie uczestniczył w konferencjach krajowych i zagranicznych. Wśród cyklicznych naukowo kryminalistycznych konferencji krajowych warto wspomnieć te z początku kariery, organizowane od końca lat 70 rokrocznie przez Katedrę Kryminalistyki Uniwersytetu Śląskiego w podkieleckim miasteczku w Chęcinach, w ośrodku wypoczynkowym pomieszczonym w dawnym klasztorze, gdyż te Profesor wspominał z największym entuzjazmem. Odbywały się tam ożywione dyskusje metodologiczne uczonych w zakresie prowadzonych ówcześnie badań naukowych. A grono uczestników tych konferencji było barwne, poczynając od pracowników świeckich uniwersytetów i akademii medycznych, uczelni wyznaniowych, kończąc na pracownikach uczelni resortowych, Instytutu Ekspertyz Sądowych MS i resortowych laboratoriów kryminalistycznych. Do stałych uczestników tych konferencji zaliczyć można między innymi: Józefa Życińskiego, Jerzego Koniecznego, Jana Widackiego, Zdzisława Marka, Adama Szymusika, Mirosława Owoca, Lecha Paprzyckiego, Józefa Gurgula, Kazimierza Jaegermanna, Bronisława Młodziejowskiego, Stanisława Mikkego, Mieczysława Goca, Jana Woleńskiego, Antoniego Felusia, Zbigniewa Ruszkowskiego, Lucjana Wiśniewskiego, czy Zygmunta Dudka. W roku 1989 zakończono cykl konferencji, a ośrodek sprzedano franciszkanom za symboliczną złotówkę.

Profesor nie pominął również żadnego Międzynarodowego Sympozjum Badania Pisma organizowanego cyklicznie przez zaprzyjaźniony Uniwersytet Wrocławski. Prof. Mirosław Owoc w ocenie dorobku naukowo-badawczego z dnia 26.04.1994 r. zwrócił uwagę na nieskazitelne w formie i bogate w treści wystąpienia Tadeusza Widły. Dorobek naukowy Profesora był znany również w literaturze zagranicznej. Profesor promował rodzimą naukę za granicą, na co zwrócił uwagę Prof. Andrzej Szwarc już w 2000 r.; oceniając wówczas dorobek Tadeusza Widły wskazał, że twórczość poświęcona badaniu autentyczności obrazów przyczyniła się do ochrony przed nieodwracalną utratą dóbr światowej kultury, przez co Profesor zdobył renomę światową. Nie dziwi też fakt, że Prof. Tadeusz Hanausek był dumny ze swojego ucznia i każdorazowo będąc w Katowicach podkreślał, że Tadzio to uczony dużego formatu, o dużej rzetelności i uczciwości naukowej, dydaktycznej i życiowej, wytrawny organizator badań naukowych.

Twórczość Profesora jest wielowątkowa, głównie dotyczy kryminalistyki, logiki i opiniowania biegłych. Wiele miejsca Profesor poświęcił badaniom autentyczności obrazów, ekspertyzie pisma, w tym psychofizjologii i patologii pisma oraz technicznym badaniom dokumentów. Przez ok. 40 lat zbierał w europejskich galeriach muzealnych sygnatury, których wyniki badań opisał w monografii „Ekspertyza sygnatury malarskiej”. Tadeusz Widła był niespotykanym erudytą, nie było tematu, na który nie można by z Nim porozmawiać. Profesor dbał o rozwój nauki. Intensywnie współpracował na niwie międzynarodowej głównie z Associazione Grafologica Italiana i Centro Internazionale di Grafologia Medica. Pan Profesor uczestniczył w redakcji prac naukowych oraz brał udział w komitetach redakcyjnych czasopism: La graphologie (Paris), Grafologia Medica (Roma), Graphological Anthropology (Firenze), Attualita Grafologica (Ancona), Problems of Forensic Sciences (Kraków), Psychiatria i Psychologia Sądowa (Warszawa), Człowiek i Dokumenty (Warszawa), Problemy Współczesnej Kryminalistyki (Warszawa). Działał w Radzie Naukowej Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego, pełniąc funkcję wiceprzewodniczącego Rady. W pracy zawodowej nie zabiegał o stanowiska, ale nie uchylał się od obowiązków administracyjnych. Pełnił funkcję członka Komisji Rektora UŚ d/s. Mianowań na stanowisko Profesora Nadzwyczajnego i Zwyczajnego oraz Wydziałowej Komisji d/s Nauki. Był również członkiem komisji przeprowadzających postępowania konkursowe na stanowiska asystenta i adiunkta. W okresie od 1.10.1981 do 31.08.1984 był Rzecznikiem Dyscyplinarnym, a w latach 1999–2002 pełnił funkcje Przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej dla Studentów. Był również Przewodniczącym Uczelnianej Komisji Dyscyplinarnej ds. Nauczycieli Akademickich. Ponadto pełnił funkcję członka Komisji ds. Programu i Toku Studiów.

Za swoje wybitne osiągnięcia naukowe był wielokrotnie odznaczany. W dniu 11.08.1993 r. otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Następnie 21.06.1995 odznaczono Go Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 1999 r. zdobył Złotą Odznakę za zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego. Zaś w dniu 10.11.2005 r. został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Na stanowisku profesora zwyczajnego pracował do 7.10.2020 r. Tego smutnego dnia, kiedy przyszło nam rozstać się z Profesorem, nikt z Nas nie zapomni.

Źródło: Wokół kryminalistyki : nauka i praktyka : księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Widle, pod red. D. Zienkiewicz, Toruń 2021

Dorobek naukowy św. prof. Tadeusza Widły